دسته : بررسی عسر و حرج در طلاق به درخواست زوجه در 35 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc
فهرست مطالب
عسر و حرج در طلاق به درخواست زوجه
دليلهاى قاعده
آيات
روايات
روايت فضل بنيسار
مفاد قاعده
مفهوم عسر و حرج
حرج
العسر
مجارى قاعده
شبههاى مهم
پاسخ صاحب فصول
پاسخ محقق نراقى
پاسخ محقق بجنوردى
نظريه مختار
چند نكته
پاورقي
قسمتی از متن
عسر و حرج در طلاق به درخواست زوجه
يكى از قواعد مهم و كثير الاستعمال در فقه و قانون اسلامى «قاعده نفى عسر و حرج» است. تمسك فقها به اين قاعده، در ابواب گوناگون و مسائل متنوع فقه، دليل بر اهميت و فوايد فراوان آن است. در بسيارى از مسائل حكومتى و اجتماعى و پارهاى از معضلات و مشكلات نوپيداى فقهى نيز، چنانكه در بخش نخست كتاب اشاره نموديم مىتوان اين قاعده را راهگشا و مؤثر دانست.
نكته ديگرى كه اهميت بحث از اين قاعده را روشنتر مىكند اين است كه برخى علىرغم ادله محكم و متقن اين قاعده و استفاده فراوان فقها از آن، مفاد آن را مجمل دانسته، و با محدود ساختن حجيت آن به موارد تكليف ما لايطاق، عملاً حجيت آن را مورد انكار قرار دادهاند، غافل از اينكه در چنين مواردى، خود عقل بهطور مستقل به نفى تكليف، حكم مىكند و ديگر حاجت به تأسيس اين قاعده امتنانى از سوى شارع نيست. در اين زمينه مىتوان از مرحوم شيخ حر عاملى نام برد كه به سبب نيافتن پاسخى مناسب براى اشكالى كه به زودى به طرح و حل آن خواهيم پرداخت، گفته است:
نفى الحرج مجمل لا يمكن الجزم به فيما عدا التكليف بما لا يطاق، و الا لزم رفع جميع التكاليف؛(1)
نفى حرج، مجمل است، و در غير از تكليف به ما لايطاق نمىتوان به آن جزم پيدا كرد و گرنه رفع همه تكاليف، لازم مىآيد...